CPI Mỹ tháng 9 tăng 3% thấp hơn dự báo, củng cố kỳ vọng Fed hạ lãi, kéo USD suy yếu. Dầu thô điều chỉnh sau cú bật vì trừng phạt Nga; đồng LME leo sát 11.000 USD/tấn. Ngô và đậu tương ấm lên nhờ kiểm định xuất khẩu mạnh, lúa mì tăng theo. Biến động phái sinh mở rộng.
Tổng quan vĩ mô Mỹ và các lực tác động liên thị trường
CPI tháng 9 tại Mỹ tăng 0,3% so với tháng trước và 3,0% so với cùng kỳ; core CPI tăng 0,2% m/m và 3,0% y/y, mềm hơn dự báo và là dữ liệu chính thức hiếm hoi giữa bối cảnh chính phủ ngừng hoạt động, đồng thời là mốc cuối trước cuộc họp Fed tuần này. Kết quả này củng cố kỳ vọng Fed giảm 25 điểm cơ bản, khiến USD hạ nhiệt và lợi suất dài hạn điều chỉnh nhẹ, tạo nền hỗ trợ chung cho hàng hoá định giá bằng USD. Trên mặt trận địa chính trị, các lệnh trừng phạt dầu Nga (Rosneft–Lukoil) đã đẩy giá dầu bật mạnh hồi cuối tuần trước, nhưng phiên 27/10 thị trường thăm dò lại khi đánh giá mức độ thực thi và phản ứng của người mua châu Á.
Nông sản
- Nguyên nhân: USD yếu cải thiện sức cạnh tranh giá xuất khẩu của Mỹ; kiểm định xuất khẩu ngô và đậu tương duy trì ở mức vững; thời tiết tại Trung Tây Mỹ ảnh hưởng tiến độ thu hoạch và basis cục bộ; mực nước sông Mississippi thấp làm chi phí vận tải tăng.
- Kết quả:
- Ngô: Giá quanh 4,29 USD/giạ, chạm lại vùng đỉnh tháng 9 nhờ kiểm định xuất khẩu ngô tích cực (thể hiện dòng hàng thực), ethanol giữ nhịp tiêu thụ nội địa, và tồn kho toàn cầu thắt sau khi loại trừ dự trữ chiến lược Trung Quốc.
- Đậu tương: Giá tăng nhờ tâm lý tích cực về khung đàm phán thương mại Mỹ–Trung và kỳ vọng mua hàng trở lại trước vụ thu hoạch Brazil; tiến độ thu hoạch Mỹ vượt trung bình, song chi phí vận tải vẫn là điểm nghẽn ngắn hạn.
- Lúa mì: Đồng tăng kéo lúa mì đi lên, cộng hưởng từ MATIF và các thỏa thuận thương mại khu vực; theo dõi rủi ro thời tiết tại Argentina và dòng xuất khẩu Biển Đen.
- Hệ quả phái sinh:
- Implied volatility nông sản tăng nhẹ quanh sự kiện chính sách và logistics; calendar spread theo mùa vụ vẫn hiệu quả với ngô/đậu tương. Basis rộng ở vùng thiếu hàng làm chiến lược cash-and-carry cần thận trọng về chi phí vận tải và tài trợ.
Nguyên liệu công nghiệp
- Nguyên nhân: USD yếu và kỳ vọng lãi suất giảm hỗ trợ cho cotton/cao su; cacao vẫn thắt cung tại Tây Phi; chi phí vận tải và dầu thô ảnh hưởng vật giá đầu vào.
- Kết quả:
- Cotton: Dao động tăng nhẹ theo USD yếu và kỳ vọng đơn hàng cuối năm tại Mỹ/EU; biên độ hẹp do thiếu dữ liệu chính thức giữa “shutdown”.
- Cacao: Điều chỉnh giảm ngắn hạn sau giai đoạn biến động mạnh, nhưng nền giá vẫn cao do điều kiện cung.
- Cao su: Nhích theo sản xuất châu Á và tương quan với dầu; nhu cầu ô tô Trung Quốc vẫn là biến số chính.
- Hệ quả phái sinh: Spread kỳ hạn của cotton/cacao bị chi phối bởi tồn kho và tài trợ thương mại. Doanh nghiệp dệt may tiếp tục ưu tiên collar hoặc ratio spread để khóa biên lợi nhuận trong môi trường biến động dữ liệu.
Kim loại
- Nguyên nhân: CPI mềm hơn dự báo kéo USD yếu, hỗ trợ kim loại định giá USD; chuỗi cung ứng kim loại công nghiệp bớt căng thẳng, trong khi tồn kho LME đồng giảm theo tháng 10.
- Kết quả:
- Đồng LME: Tăng mạnh, cash-settlement lên khoảng 10.987 USD/tấn và 3-month sát 11.013 USD/tấn, cho thấy tâm lý tích cực và lực cầu công nghiệp duy trì. Dữ liệu thời điểm sáng 28/10 tiếp tục ghi nhận 3-month quanh 11.036 USD/tấn.
- Vàng–bạc: Vàng hồi kỹ thuật nhờ USD yếu và kỳ vọng lãi thấp; bạc đi cùng xu hướng nhưng nhạy hơn với chu kỳ công nghiệp.
- Nhôm/kẽm/niken: Đồng loạt xanh nhẹ theo USD yếu và tín hiệu PMI châu Á.
- Hệ quả phái sinh:
Năng lượng
- Nguyên nhân: Lệnh trừng phạt Nga tạo premium rủi ro địa chính trị, nhưng giá dầu phiên 27/10 điều chỉnh khi thị trường đánh giá mức độ thực thi, khả năng chiết khấu giá và phản ứng của Ấn Độ/Trung Quốc; USD yếu là hỗ trợ nhẹ, song lo ngại tăng trưởng hạn chế đà tăng.
- Kết quả:
- Dầu WTI/Brent: Sau cú bật 5–6% tuần trước, giá thăm dò lại với biên độ nhỏ; Brent–WTI spread có xu hướng nới rộng nếu premium địa chính trị duy trì.
- Sản phẩm lọc dầu: Diesel nhạy theo mùa đông Bắc bán cầu; gasoline chịu cầu yếu tương đối.
- Khí tự nhiên: Dao động theo tồn kho và dự báo nhiệt độ; biến động thấp hơn dầu.
- Hệ quả phái sinh:
- Đường cong dầu có thể ngả backwardation ngắn hạn nếu rủi ro nguồn cung gần kỳ kéo dài; hiện một số kỳ hạn ghi nhận contango mỏng.
- Doanh nghiệp tiêu thụ lớn ưu tiên call spread/collar để khóa chi phí; thiết lập dừng động theo biến động tin tức.
Liên thị trường và khuyến nghị phái sinh
- USD–lãi suất–CPI: CPI mềm tạo nền USD yếu và hỗ trợ hàng hoá; bất ngờ hawkish của Fed hoặc dữ liệu dịch vụ “dính” có thể đảo chiều ngắn hạn, đặc biệt với kim loại quý và nông sản.
- Lao động–tiêu dùng: Diễn biến jobless claims gần đây cho thấy tín hiệu trái chiều; cầu năng lượng tiêu dùng (gasoline) yếu theo mùa, trong khi nhu cầu công nghiệp cho kim loại cơ bản vẫn vững nhờ chuỗi xanh.
- Chiến lược: Tuần sự kiện, ưu tiên quyền chọn cho kim loại quý và dầu; calendar spread mùa vụ cho nông sản; quan sát basis thực–kỳ hạn và chi phí tài trợ; hạn chế đòn bẩy trước cuộc họp Fed.